قبلا شنیده بودم که توی آیفون اماراتی چیزی به اسم فیس تایم (FaceTime) وجود ندارد. اما با خودم فکر می‌کردم این هم از شایعات ایرانی‌ها است و چنین چیزی غیرممکن است. با خودم می‌گفتم مگر می‌شود که اپل راضی شود توی گوشی آیفون (iPhone)، قابلیت مهمی مثل تماس فیس تایم را قلم بگیرد؟ آن هم فقط برای امارات؟ آخر مگر می‌شود؟
ولی امروز دیدم که واقعا می‌شود. آیفون اماراتی دوست‌ام مطلقا چیزی به اسم فیس تایم نداشت و دلیل‌اش هم این بود که آیفون ۱۰ (iPhone X) چندین میلیونی‌اش پارت نامبر امارات بود. مشکل اینجا بود که دوست‌ام فکر می‌کرد تمام آیفون‌بازها در ایران هم در این غم با او شریک هستند. اما وقتی فعال بودن فیس تایم را روی گوشی من دید، حسابی جا خورد. ولی تعجب من هم هنوز به قوت خودش باقی بود. واقعا یک آیفون می‌دیدم که نه توی تنظیمات‌اش خبری از فیس تایم بود و نه اپلیکیشن فیس تایم توی منویش دیده می‌شد. این دیگر چه جور آیفونی است؟
طبق معمول رفتم تا ته توی قضیه را به طرفه العینی دربیاورم. اول به یک صفحه روی Qoura رسیدم که درباره‌ی این موضوع صحبت کرده بود. آقایی بود که می‌گفت به محض ورود به فرودگاه دبی، فیس تایم گوشی‌اش از کار افتاده است. یک نکته‌ی جالب هم توی صحبت‌هایش آورده بود که بد نیست اینجا مطرح کنم. ایشان گفته بودند توی کارت وای‌فای رایگانی که در فرودگاه تحویل گرفته، به وضوح نوشته بودند در دبی ۳ نوع استفاده از اینترنت مجرمانه تلقی می‌شود: فعالیت‌های تروریستی، تماشای ویدئوهای پورنوگرافی و تماس صوتی اینترنتی وویپ (VoIP). فیس تایم هم چون جزو تماس‌های وویپ محسوب می‌شود، ممنوع است.
دولت امارات برای حمایت از اپراتورهای موبایل این کشور، فعالیت سرویس‌های وویپ از جمله فیس تایم را ممنوع کرده است.
دلیلی که نویسنده گفته بود، این بود که دولت امارات برای حمایت از اپراتورهای موبایل این کشور، فعالیت سرویس‌های وویپ را ممنوع کرده است و حتی برای استفاده از تماس واتسپ (Whatsapp) و اسکایپ (Skype) هم با مشکل مواجه خواهید بود. خنده‌دار اینجا است که با استفاده از ابزار دور زدن فیلترینگ (وی پی ان خودمان) می‌توانستی فیس تایم را دوباره روی گوشی‌ات فعال کنی. اما اگر آیفون اماراتی خریده باشی، حتی با استفاده از ابزار دورزدن هم نمی‌توانی به فیس تایم دسترسی داشته باشی؛ چون گویا دولت امارات برای اپل شرط گذاشته که برای ورود به بازار این کشور، باید این قانون را بپذیرد و فیس تایم را به کل از آیفون‌ها حذف کند.
خود اپل هم در یکی از صفحات پشتیبانی سایت‌اش دلیل این موضوع را بیان کرده است. جالب اینجا است که چنین قانونی برای آیفون در عربستان سعودی، عمان و حتی پاکستان هم پیاده شده است. اما این کشورها پس از مدتی سر عقل آمده‌اند و محدودیت عدم استفاده از فیس تایم را برای گوشی‌های اپل برداشته‌اند. اپل هم با یک آپدیت نرم‌افزاری، فیس تایم را به آیفون‌های دارنده‌ی پارت نامبر این کشورها بازگردانده است. اما دارندگان آیفون اماراتی حالا حالاها نمی‌توانند لذت تماس فیس تایمی را بچشند. چرا؟ چون دولت این کشور فکر می‌کند با استفاده از ابزارهای تحریم‌کننده، از تولید ملی حمایت می‌کند؛ همان کاری که ما مدت‌ها است در صنایع دیگر انجام داده‌ایم و خوش‌بختانه در مورد تکنولوژی کمی و تنها کمی متمدنانه فکر کرده‌ایم. البته نه! معذرت می‌خواهم که چنین حرفی را به زبان آوردم. یادم آمد که رایتل قرار بود تماس تصویری را برای اولین بار در ایران راه بیندازد. بیچاره چقدر هم روی این ویژگی مانور داد و روی معرفی آن تبلیغات تلویزیونی کار کرد. اما بعد به دلیل تشخیصی که علمای عظام دادند و آن را برای جوان‌ها مفسده‌آمیز دانستند، نتوانست این مزیت رقابتی بزرگ را به کار بگیرد. ما توی دسترسی نداشتن به یوتوب و توییتر و هزار منبع دیگر کمتر، از آیفون اماراتی محدودیت نداریم. باز هم عذر می‌خواهم که چنین حرفی زدم.
ما هم مورد مشابهی را سر راه افتادن تماس تصویری با رایتل در حافظه‌مان داریم.
دوست‌ام وقتی دید که واقعا نمی‌تواند فیس تایم داشته باشد، برای دلداری دادن به خودش گفت «حالا عیبی نداره. من که نیازی به فیس تایم ندارم». ولی توی نگاه‌اش پیدا بود که دل‌اش می‌خواسته چنین چیزی را داشته باشد. حتی اگر از آن استفاده هم نکند، نداشتن‌اش می‌تواند حس همیشگی داشتن یک آیفون ناقص را برایش به همراه داشته باشد. جواب دل شکسته‌ی آن بچه را چه کسی می‌دهد آقای اپل؟ ها؟
منبع عکس کاور این پست، سایت Unsplash است و اعتبار عکس به عکاس آن Drew Coffman تعلق می‌گیرد.